หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 จุดประกายความคิด

ผลการเรียนรู้ : 

      1. ตั้งประเด็นปัญหา โดยเลือกประเด็นที่สนใจ เริ่มจากตนเอง ชุมชนท้องถิ่น ประเทศ

      2. ตั้งสมมติฐานประเด็นปัญหาที่ตนเองสนใจ

      3. ออกแบบ วางแผน ใช้กระบวนการรวบรวมข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ

🍄1. การตั้งปัญหา

🍄2.การตั้งสมมติฐาน

🍄3. ประเด็นปัญหาและสมมติฐาน

🍄4. ออกแบบ วางแผนรวบรวมข้อมูล

🍄1. การตั้งปัญหา

    ปัญหา : คือ สิ่งที่ต้องการคำตอบ ซึ่งมักจะถามด้วย อะไร (What) ทำไม (Why) และอย่างไร (How) คำถามที่ขึ้นต้นด้วย "อะไร" และ "ทำไม" เป็นการถามหาสาเหตุ หรือ ความสัมพันธ์ของส่วนที่เป็นเหตุกับส่วนที่เป็นผล มีคำอธิบาย ส่วนคำถามที่ถาม "อย่างไร" เป็นการถามหาคำตอบในเชิงอธิบายทฤษฎี

การตั้งคำถาม เป็นการระบุปัญหาและกำหนดขอบเขตของปัญหา ปัญหาจะต้องระบุลงไปให้แน่ชัด โดยทั่วไปแล้ววิธีการตั้งปัญหามักนิยมตั้งในรูปของคำถาม

ดังนั้นในการตั้งปัญหาที่ดี ควรจะอยู่ในลักษณะที่เป็นไปได้ สามารถตรวจสอบปัญหาได้ง่าย และยึดตามข้อเท็จจริงต่างๆ ที่รวบรวมมาได้ ซึ่งอาจมาจากการสำรวจตรวจสอบหรือการทดลอง การสร้างสิ่งประดิษฐ์ก็ได้

ตัวอย่างการตั้งปัญหาที่ทำการสำรวจตรวจสอบโดยการสำรวจหาข้อมูล

• ทำไมนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยาทิ้งขยะไม่ถูกที่

• อะไรเป็นเหตุจูงใจให้นักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยาหนีเรียน

• ค่านิยมในการรับประทานอาหารของคนในชุมชนงิ้วรายเป็นอย่างไร

• สุนัขมีพฤติกรรมการกินอาหารอย่างไร

• การปฏิบัติตนและความคิดเกี่ยวกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของนักเรียนโรงเรียนดงตาลวิทยาเป็นอย่างไร

"อะไร" และ "ทำไม" เป็นการถามหาสาเหตุ

ตัวอย่างการตั้งปัญหาที่ทำการสำรวจตรวจสอบโดยวิธีการทดลอง

• ชนิดของปุ๋ยหมักพืชสดมีผลต่อการเจริญเติบโตของผักคะน้าหรือไม่

• ความเข้มแสงมีผลต่อการเจริญเติบโตของพืชอย่างไร

• การเจริญเติบโตของพลูด่างขึ้นอยู่กับความเข้มข้นของตะกอนน้ำหมักชีวภาพหรือไม่

• การเรียนรู้คำศัพท์จากคำสัมผัสเสียงมีผลต่อการจำศัพท์ได้หรือไม่

• การใช้ปุ๋ยแห้งชีวภาพจากใบจามจุรีมีผลต่อการเจริญเติบโตของเห็ดฟางในตะกร้าหรือไม่

• มุมในการเอียงเบาะมีผลต่อความสามารถในการม้วนหน้าของคนอ้วนหรือไม่

• จุลินทรีย์ EM มีผลต่อประสิทธิภาพในการกำจัดกลิ้นน้ำเน่าเสียหลังจากสภาวะน้ำท่วมหรือไม่

• ชนิดของวัสดุที่ใช้กรองไขมันมีผลต่อประสิทธิภาพในการกรองไขมันจากน้ำท้งหรือไม

ข้อสังเกตในการตั้งปัญหาของการสำรวจโดยวิธีการทดลอง

จะเห็นได้ว่าในการตั้งปัญหาที่จะทำการสำรวจตรวจสอบโดยการทดลองนั้น มีรูปแบบที่สามาราถเขียนได้ง่าย ๆ หลายรูปแบบ ดังตัวอย่างดังนี้

    รูปแบบที่ 1 ...............(สาเหตุ)................มีผลต่อ................(ผล)............... หรือไม่

    รูปแบบที่ 2 ...............(ผล)....................ขึ้นอยู่กับ.............(สาเหตุ)............. หรือไม่

    รูปแบบที่ 3 ...............(สาเหตุ)................ต่างกัน................(ผล)............... จะต่างกันหรือไม่

    จากรูปแบบทั้งสามรูปแบบนั้น ถ้านักเรียนสามารถหาสาเหตุและผลของเหตุการณ์ต่าง ๆ ได้ นักเรียนก็สามารถนำข้อความที่เป็นสาเหตุและผลไปแทนลงในช่องว่างของปัญหารูปแบบต่าง ๆ ได้

ตัวอย่างปัญหาที่ทำการสำรวจตรวจสอบโดยการสร้างสิ่งประดิษฐ์และทดสอบประสิทธิภาพ

• กระเป๋าจากกะลามะพร้าว

• เครื่องยืดอายุของน้ำในตู้ปลา

• เครื่องทำความสะอาดเสื่อในวัด

• เครื่องตัดใบตองสำหรับห่อขนม

• ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์

• เตาเผาขยะลดโลกร้อน

• การศึกษาประสิทธิภาพในการกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ของเตาเผาขยะลดโลกร้อน

• การศึกษาประสิทธิภาพในการกำจัดไขมันของเครื่องล้างจานรักษาสิ่งแวดล้อม

การตั้งสมมติฐาน หมายถึง การคาดคะเนคำตอบของปัญหาที่จะทำการศึกษาค้นคว้า โดยอาศัยข้อมูล ความรู้ หรือประสบการณ์ ที่บอกความสัมพันธ์ระหว่าง ตัวแปรต้นหรือตัวแปรอิสระ กับตัวแปรตาม

ความรู้เพิ่มเติม

ตัวแปร (Variables) หมายถึง คุณสมบัติหรือคุณลักษณะหรือปรากฏการณ์ของสิ่งต่าง ๆ ที่ผู้ศึกษาต้องการจะศึกษาความจริงซึ่งอาจจะเป็นสิ่งที่มีชีวิตหรือไม่มีชีวิตก็ได้แบ่งออกเป็น 3 ชนิด คือ 

ตัวแปรต้นหรือตัวแปรอิสระ (สาเหตุของปัญหา) 

ตัวแปรตาม (ผลที่เกิดจากสาเหตุของปัญหา) 

ตัวแปรควบคุม (สิ่งที่ต้องควบคุมให้เหมือนกัน เพื่อไม่ให้การศึกษาคลาดเคลื่อน)

รูปแบบการเขียนสมมติฐาน

       การตั้งสมมติฐานมักขึ้นต้นด้วย "ถ้า"........(ตัวแปรต้น).......ต่อด้วยคำว่า "แล้ว".....(ตัวแปรตาม).......

หรือ "ถ้า"........(ตัวแปรต้น).......ต่อด้วยคำว่า "ดังนั้น".....(ตัวแปรตาม).......

🏠                              การตั้งสมมติฐาน➡️